کد مطلب:26784 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:27

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

چه چيز دنيا مورد مذمت و چه چيز مورد مدح بزرگان دين است ؟

در پاسخ سؤال اوّل به اين مطلب پرداختيم و گفتيم دنيا مورد ذم و نفرين يا لعنت بزرگان دين نبوده , زيرا دنيا از مخلوقات خدا و از مظاهر جمال و جلال او است . مخلوق خداوندنمي تواند بد باشد. حضرت رسول اكرم 6مي فرمايد: (1)

سيد رضي (ره ) در بيتي مي گويد:

]يقولون الزمان به فساد فهم فسدوا و ما فسد الزمان

]مردم مي گويند زمان , فاسد است , در حالي كه ايشان فساد مي كنند, نه زمان !

اميرالمؤمنين 7فرمود: اگر دنيا را به خاطر تلخي ها و سختي هايش ذم مي كنيد, به خاطر شيريني و راحتي اش مدح نماييد; وگرنه آن را واگذاريد و از مدح و ذمش كناره جوييد.(2)

مرحوم شيخ عباس قمي در سفينة البحار, راجع به دنياي ممدوح و مذموم بحثي آورده است كه ذكر آن خالي از لطف نيست . ايشان مي فرمايد: بدان دنيا بر معاني اطلاق مي شود: اوّل , حيات دنيااست كه مذموم نيست , بكله مذموم آن است كه انسان دوست داشته باشد زندگاني و حيات دنيايي خود را صرف معصيت پروردگار و امور باطل گرداند و به آرزوهاي دور و دراز درغلتد. چنين شخصي , توبه را به عقب مي اندازد و مرگ را فراموش مي كند و به مال اندوزي و ساختن بناهاي بلند و مرتفع مي پردازد, گويا هميشه زنده است .

دنيايي كه وسيلهء عيش و عشرت و رسيدن به اهداف باطل باشد, مذموم است , ولي دنيايي كه وسيلهء كسب كمالات و تحصيل سعادات باشد, ممدوح و عين آخرت است .(3)

خداوند فرمود: .(4)

امام باقر7در تفسير اين آيه فرمود: منظور از جايگاه خوب دنيا است .

دنيايي است كه حيات در آن , راهراست به سوي معرفت و بندگيِ هر چه بيش تر خداوند, و دنيايي است كه انسان را به هدفي كه خداوند از خلقت داشته نمي رساند. اگر دوست داشتن دنيا و آباد كردن آن جهت جلب رضاي خدا باشد و انسان فقط خدا را با آن ببيند, دوست داشتن و ممدوح و عبادت است :

]به جهان خرم از آنم كه جهان خرم از اوست عاشقم بر همه عالم كه همه عالم از اوست

اگر دلبستگي و حبّ دنيا, موجب غفلت انسان از خداوند باشد, سبب هلاكت و موجب حسرت انسان و مذموم است .

(پـاورقي 1.بحار الانوار, ج 74 ص 178

(پـاورقي 2.ميزان الحكمة, ج 2 ص 894 به نقل از ص 51

(پـاورقي 3له .سفينة البحار, باب الدال , ص 464

(پـاورقي 4.نحل , 30; بحارالانوار, ج 73 ص 107